Choroba refluksowa przełyku (ChRP) należy do najczęściej występujących chorób przewodu pokarmowego. W ogólnej populacji występuje u ok. 20% ludzi, a w populacji ludzi z astmą nawet u 50%.. Jest schorzeniem przewlekłym przebiegającym z okresami zaostrzeń i remisji.

Kiedy możemy podejrzewać tę chorobę?

O chorobie refluksowej przełyku mówimy, gdy występują typowe dolegliwości:

• kłopotliwa zgaga (uczucie pieczenia za mostkiem),które występują przynajmniej raz lub dwa razy w tygodniu,
• cofanie treści żołądkowej do przełyku,
• puste odbijania.

Dolegliwości te nasilają się w pozycji leżącej, przy pochylaniu się, zwłaszcza po obfitym posiłku, w czasie parcia.

Ponadto w chorobie refluksowej mogą występować tzw. objawy pozaprzełykowe:

• chrypka (szczególnie rano),
• suchy kaszel,
• świszczący oddech,
• ból w klatce piersiowej.

Występowanie powyższych dolegliwości spowodowane jest przez patologiczne zarzucanie treści żołądkowej do przełyku wskutek zaburzeń czynności dolnego zwieracza przełyku.

 

Jakie są przyczyny choroby refluksowej przełyku?

Etiologia choroby jest wieloczynnikowa. Do rozwoju choroby może dojść:

• – w przebiegu chorób : cukrzycy, twardziny układowej, choroby Parkinsona, chorób związanych z przewlekłym nadużywaniem alkoholu lub zaburzeń hormonalnych,
• w następstwie przyjmowania niektórych leków obniżających ciśnienie w dolnym zwieraczu przełyku: doustne środki antykoncepcyjne, leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca, nadciśnieniu tętniczym,
• wystąpieniu choroby refluksowej sprzyja: przepuklina rozworu przełykowego przepony, ciąża, otyłość, palenie tytonu.

 

Co powinno się robić w przypadku wystąpienia objawów choroby refluksowej?

• Unikanie zachowań, które mogą sprzyjać refluksowi:
• skłonów tułowia,
• intensywnych ćwiczeń fizycznych (ćwiczenia z niżej położoną głową i nadbrzuszem, brzuszki)
• leżenia „na płasko” po posiłku,
• noszenia ubrań mocno uciskających w pasie.

2) Redukcja masy ciała w przypadku nadwagi lub otyłości.

3) Zaprzestanie palenia tytoniu.

4) Jeżeli możliwe unikanie leków wywołujących chorobę refluksową.

5) Gdy dolegliwości pojawiają się w nocy – uniesienie dogłowowej części

łóżka o kilka centymetrów (ok.20 cm).

 

6) Modyfikacja diety:

• spożywanie posiłków małych objętościowo 4-5 razy dziennie, dobrze pogryzionych i zmieszanych przez ze śliną, ostatni posiłek powinien być spożywany nie później niż 3-4 godziny przed pójściem spać;
• unikanie posiłków tłustych, słodkich, ostro przyprawionych;
• unikanie kwaśnych pokarmów i napojów, zwłaszcza gazowanych;
• wskazane jest odstawienie używek – alkoholu i papierosów.

7) Jeżeli modyfikacja stylu życia i diety nie pomagają – można spróbować

stosowanie  leków  np.:

• alkalia Manti, Alugastrin,
• H2-blokery Ranigast,
• Inhibitory pompy protonowej (PPI) np. Controloc Control, Polprazol.

 

Co robić jeżeli dolegliwości są nadal lub nawracają?

W razie utrzymywania się dolegliwości lub ich nawrotów konieczna jest wizyta u lekarza, który zaleci stosowanie odpowiednio większych dawek a w przypadku objawów niepokojących lekarza skieruje pacjenta na gastroskopię. Również gastroskopia jest konieczna, gdy objawy występują u pacjenta powyżej 45 roku życia.

Gastroskopia jest badaniem, które umożliwia stwierdzenie:

• zapalenia przełyku i jego nasilenie,
• przełyk Barretta, który uważany jest za stan przedrakowy,
• stwierdzenie przepukliny rozworu przełykowego przepony lub uwidoczni niewydolność wpustu,
• powikłania choroby (zwężenia, krwawienia itp.)

 

Leczenie choroby refluksowej zalecane przez lekarza

Choroba refluksowa jest chorobą przewlekłą, dlatego właściwe jest ciągłe leczenie (czasem do końca życia) w celu opanowania dolegliwości i zapobieganie powikłaniom.

• Zalecenia ogólne – zostały wymienione poprzednio, tj. modyfikacja sposobu życia i diety.
• Leczenie farmakologiczne:
• Inhibitory pompy protonowej (PPI) – omeprazol (np.Polprazol, Helicid), pantoprazol (np. Controloc Control), esomeprazol (np. Emanera, Helides), rabeprazol (Zulbex) oraz najnowocześnieszy dekslanzoprazol (Dexilant);
• H2-blokery – famotydyna, ranitydyna (np.Ranigast),
• leki zobojętniające kwas solny i osłaniające – alkalia i alginiany,
• leki prokinetyczne.

Wybór leku, jego dawka i czas leczenia ustali lekarz, biorąc pod uwagę z        jednej strony powikłania nieleczonej właściwie choroby refluksowej a z drugiej strony  objawów niepożądanych związanych ze stosowanymi lekami.

• Leczenie chirurgiczne:

Leczenie chirurgiczne rozważa się wówczas, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi trwałej poprawy, zwłaszcza u osób młodych. Jednak ok. 50% operowanych chorych po różnym czasie nadal wymaga leczenia farmakologicznego.